Wat heeft Zwolle met het slavernijverleden? En waarom een wandkleed?
Zwolle – Afgelopen zaterdag ging in Zwolle het bijzondere kunstproject ‘Draden van het Overijsselse slavernijverleden’ officieel van start. Dit participatieve kunstwerk, een initiatief van Ricardo Burgzorg, is bedoeld om de verhalen van het slavernijverleden tastbaar te maken. Maar wat heeft Zwolle eigenlijk met dit verleden te maken? En waarom is er gekozen voor een handwerkproject dat uitmondt in een kleurrijk, 35 meter breed wandkleed?
“Zwolle heeft een directe link met het slavernijverleden,” vertelt burgemeester Peter Snijders tijdens de opening in het Academiehuis Grote Kerk. “Vanuit onze stad werden goederen verhandeld die afkomstig waren van plantages, en gebouwen zoals het Hopmanhuis en de pakhuizen aan de Thorbeckegracht herinneren aan deze periode. Ik denk dat heel veel mensen daar geen besef van hebben, net zoals ik dat ook niet had. Zwolle zat daar ook volop in in de periode van de VOC en de WIC. En dat vond ik best heftig om te realiseren.”
Tijdens het evenement zette de burgemeester de eerste steek in het wandkleed, dat in de komende maanden verder wordt gemaakt door inwoners van Overijssel. Snijders noemde het een waardevol initiatief: “Het gaat om bewustwording. Het is heel belangrijk om hierover in gesprek te gaan met de samenleving”.
Zwolle zat daar ook volop in en dat vond ik best heftig om te realiseren. Burgemeester Peter Snijders over het slavernijverleden van Zwolle
Van borduursel naar bewustwording
Het idee voor het project komt van Ricardo Burgzorg, projectleider namens Stichting Villa Maecenatis. Wat begon als een experiment in Groningen, is nu uitgegroeid tot een landelijk initiatief waarin alle provincies een eigen wandkleed maken. Burgzorg legde uit hoe hij op het idee kwam:
“Ik wilde iets bedenken waarmee mensen actief betrokken raken bij het slavernijverleden, maar op een indirecte manier. Iets wat je samen doet, met je handen, terwijl je ook nadenkt en in gesprek gaat. Tijdens het borduren ontstaan gesprekken en groeit de bewustwording. Dat is de kracht van dit project.”
Tijdens het borduren ontstaan gesprekken en groeit de bewustwording. Dat is de kracht van dit project. Ricardo Burgzorg
Een kleurrijk en hoopvol kunstwerk
Het ontwerp van het wandkleed is gemaakt door kunstenaar Amber Hyacinth. Zij liet zich inspireren door het boek Overijssel & Slavernij dat uitgebracht is door de Overijssel Academie en bracht de verhalen tot leven met een kleurrijk ontwerp. “Ik krijg vaak de vraag waarom het kleed zo kleurrijk is, gezien het beladen onderwerp. Maar dat was een bewuste keuze,” legt kunstenaar Amber Hyacinth uit. “Het is een project waar heel veel mensen lang aan werken, en ik vind het niet nodig om mensen maandenlang aan een deprimerend wandkleed te laten werken. Ik wil juist iets moois maken, iets waar mensen vrolijk van worden als ze ernaar kijken. Tegelijkertijd moeten ze ook de achterliggende betekenis begrijpen en dit op een positieve manier kunnen interpreteren. Het project biedt de kans om samen te werken aan een betere toekomst.”
Volgens Hyacinth zit de kracht van het project niet alleen in het eindresultaat, maar ook in het maakproces: “Er wordt zoveel ambacht en creativiteit ingebracht door de deelnemers. Iedereen voegt iets van zichzelf toe aan het kleed, waardoor het echt een gemeenschappelijk werk wordt. Dat vind ik prachtig om te zien.”
Ik vind het niet nodig om mensen maandenlang aan een deprimerend wandkleed te laten werken. Amber Hyacinth
Een reis door Overijssel
Het wandkleed, dat deel uitmaakt van een groter landelijk project, wordt de komende maanden verder gemaakt in Zwolle en Deventer. Eerder hebben vrijwilligers in Enschede en Hengelo al delen van het kleed geborduurd. Vanaf eind april is het wandkleed in totaliteit te bewonderen, eerst in het Academiehuis en vervolgens in De Museumfabriek. Het project wordt afgesloten met een indrukwekkende slotmanifestatie die rondom de Keti Koti viering in Enschede zal plaatsvinden.
Mee borduren?
Geïnteresseerden die in het Academiehuis mee willen borduren, tuften, punchen en quilten kunnen zich aanmelden als vrijwilliger via aanmelden@overijsselacademie.nl. Je kunt uiteraard ook altijd binnenlopen in het Academiehuis Grote Kerk in Zwolle. Van 18 januari t/m 30 maart 2025, dinsdag t/m zaterdag 12:00 – 14:00 en 15:00 – 17:00 wordt er gewerkt.
