KabelkrantKunst & CultuurNieuws uit ZwolleRegio

Samenwerken aan een Collectiecentrum Overijssel

Zwolle – Provinciale Staten van Overijssel heeft op 22 februari unaniem een motie aangenomen waarin men Gedeputeerde Staten verzoekt de mogelijkheden te onderzoeken voor het realiseren van een provinciaal collectiecentrum. En dit samen met het Rijk, gemeenten, Collectie Overijssel en andere partners. Dit Collectiecentrum moet op termijn de huidige locaties in Deventer en Zwolle vervangen. Het moet de plek worden waar men met partners diverse Overijsselse erfgoedcollecties beheert en ontsluit.

Collectie Overijssel is erg blij met de steun vanuit Provinciale Staten. De komende maanden gaat zij met provincie Overijssel en diverse erfgoedpartners verder in gesprek over de mogelijkheden tot het realiseren van het collectiecentrum.

Een provinciaal Collectiecentrum is onderdeel van de ambitie om Overijsselse erfgoedcollecties beter toegankelijk te maken. Dit voor gebruik door musea, onderwijs, creatieve makers, inwoners en onderzoekers. Overijssel is een provincie vol verhalen, uit het recente en minder recente verleden; over de Hanze, de havezaten, ambachten en tradities, de geïndustrialiseerde textielsteden, de marken en het fenomeen ‘noaberschap’.

Verhalen die velen kennen, maar ook verhalen die nog verborgen liggen in niet aangeboorde geheugens, archieven of collecties. Het fundament voor deze verhalen wordt gevormd door de Overijsselse erfgoedcollecties. Dat zijn historische archieven van gemeenten, bedrijven, verenigingen en families, archeologische vondsten, historische museale objecten en bewaarbibliotheken met zeldzame drukken. Deze collecties zijn de authentieke bronnen die door voorgaande generaties zijn overgeleverd; zonder deze collecties geen verhalen.

Slecht toegankelijke collecties

Op dit moment zijn de erfgoedcollecties van Overijssel moeilijk vindbaar en slecht toegankelijk. Ook zijn de verschillende collecties inhoudelijk niet aan elkaar gekoppeld, waardoor bijvoorbeeld integraal zoeken nauwelijks mogelijk is. Er wordt binnen onze provincie weinig samengewerkt op het gebied van het beheer, toegankelijk maken, digitaliseren en presenteren van erfgoedcollecties. Dat geldt ook voor de (historische) overheidsarchieven.

Anders dan in veel andere provincies is de archiefzorg in Overijssel niet ondergebracht bij centrale archiefdiensten waarin meerdere gemeenten samenwerken, maar doet bijna elke gemeente het op dit moment zelf met inzet van beperkte middelen. Alleen de gemeenten Deventer en Zwolle werken samen binnen de gemeenschappelijke regeling Collectie Overijssel, dat daarnaast nog het Rijk als partner kent en met de gemeenten Dalfsen, Olst-Wijhe en Zwartewaterland, de Provincie en waterschap Drents Overijsselse Delta een dienstverleningsovereenkomst heeft.

Het zijn niet alleen gemeenten die belangrijke erfgoedcollecties beheren, maar ook historische verenigingen, oudheidkamers en kleinere (vrijwilligers-)musea. Het gaat daarbij vaak om historische objecten, schilderijen, tekeningen, prenten en foto- en filmcollecties. Ook voor deze omvangrijke (kunst)historische collecties ontbreekt op dit moment een centrale (digitale) toegang, waardoor deze niet breed gekend zijn. Daarnaast is er een verbeterslag mogelijk in het professionele beheer, behoud en de presentatie van deze collecties.

Capaciteitstekort

Bij Collectie Overijssel is er urgentie ontstaan om de samenwerking op het gebied van het beheer van erfgoedcollecties binnen Overijssel op de bestuurlijke agenda’s te krijgen. De depots in Deventer en Zwolle zitten bijna vol terwijl er nog honderden meters papier aankomen en daarnaast zijn de klimaatsystemen binnen 7 jaar aan volledige vervanging toe en zijn de gebouwen niet energieneutraal te maken. Voor Collectie Overijssel is dit het moment voor een strategische afweging: investeren we in nieuwe depots in beide steden of maken we gebruik van deze kans om een beweging in gang te zetten die voor heel Overijssel van betekenis kan zijn.

Samenwerken binnen Collectiecentrum Overijssel

De afgelopen maanden is Collectie Overijssel gesprekken gestart met diverse partijen in Overijssel (provincie, gemeenten, erfgoedorganisaties, musea) om te kijken of er enthousiasme is voor het idee om gezamenlijk een traject te starten voor de realisatie van een innovatief en duurzaam provinciaal Collectiecentrum. Zo’n centrale voorziening zou naast de overheidsarchieven ook ruimte kunnen bieden aan andere soorten erfgoedcollecties, zoals museale objecten, bewaarbibliotheken en archeologische vondsten. Binnen Collectiecentrum Overijssel zouden gezamenlijke voorzieningen moeten komen voor de restauratie, beschrijving, ontsluiting en digitalisering van al die verschillende erfgoedcollecties.

Een inspirerend voorbeeld is het CollectieCentrum Nederland (CC NL) dat onlangs door het Rijk is gerealiseerd in Amersfoort en het Kolleksjesintrum in Leeuwarden. De viering van 500 Jaar Overijssel in 2028 zou een mooi richtjaar kunnen zijn voor de oplevering van het Collectiecentrum waarin meer dan 500 jaar aan historische bronnen en objecten vanuit diverse Overijsselse regio’s worden beheerd en toegankelijk gemaakt voor een breed publiek.

De motie van Provinciale Staten is voor Collectie Overijssel een extra stimulans om de komende tijd de gesprekken over samenwerking binnen de provincie op het gebied van het beheer van erfgoedcollecties te verbreden en te verdiepen. Het gaat hierbij om verkennende gesprekken. Besluiten zijn er nog niet genomen. Men wil de tijd nemen voor een zorgvuldig traject, en verwacht dat er in de loop van 2023 meer duidelijkheid komt over diverse scenario’s en hun haalbaarheid.

Wil je meer weten of een verkennend gesprek aangaan? Neem dan contact op met Collectie Overijssel.

Bron
collectie overijssel

Gerelateerde artikelen

Back to top button