Verslag: Afvaldebat in Zwolse gemeenteraad
Zwolle – Onder grote belangstelling was er op dinsdagavond 11 juli 2023 een debatronde in de Zwolse gemeenteraad over de afval- en grondstoffeninzameling.
Normaal gesproken werd restafval ingezameld onder een vast bedrag voor iedereen, maar dat wordt steeds duurder. Ook wil de gemeente dat het milieu en klimaat minder belast gaan worden door afvalverbranding. Afval apart inzamelen zorgt voor een groter reservoir aan grondstoffen. Het streven is om van de gebruikelijke 180 kg restafval per persoon, te komen tot maximaal 100 kg restafval per persoon. Om die reden is een systeem ingevoerd waarbij de vervuiler betaald, dat wil zeggen dat iedere zak weggegooid restafval betaald moet worden. Wel is er flankerend beleid dat het voor minima gemakkelijker moet maken.
Evaluatie
Het tarief is 1,70 euro per zak. In ruil daarvoor zijn de vaste bijdragen voor de afvalinfrastructuur iets lager geworden. Ook hoeft de gemeente geen extra geld te halen uit de eigen reserves zoals in het verleden bij het afvalbeleid noodzakelijk was. Dat betekent dat de totale kosten voor het afvalinzamelingssysteem wat gedaald zijn. Ook wordt er beter afval gescheiden door de Zwollenaar, en is de kwaliteit van de gescheiden afvalstromen beter. Dat blijkt uit de evaluatiecijfers van het afvalbeleid over het eerste kwartaal van 2023.
Een nadeel van het nieuwe beleid, is dat er vrij veel bijplaatsingen (ook wel afvaldumpingen) zijn. Naast de restafvalcontainers worden regelmatig zakken neergelegd, wat tot overlast leidt. Bijvoorbeeld door stank, verrommeling en ratten. Er zijn verschillende redenen waarom mensen dit doen, zoals geld, volle container, of onwetendheid. Wethouder Paul Guldemond, die deze periode verantwoordelijk is voor het afvalbeleid, gaat stevig inzetten op handhaving, beloofde hij. Dat gebeurt op een social manier, want in eerste instantie wil de gemeente vooral mensen aanspreken. Hij wil met een team luisteren naar mensen waarom zij afval bijplaatsen en daar als oplossing maatwek leveren. Er loopt nu ook een pilot voor containers met verschillende groottes openingen om deze reden.
Volle tribune
De SP had al eerder de Zwolse bevolking opgeroepen om naar dit debat in de gemeenteraad toe te komen. Daar is goed gehoor aan gegeven. De publieke tribune zat vol en er waren acht insprekers. Zes daarvan spraken op eigen titel, Één namens de wijk Stadshagen-Frankhuis, en één namen de ondernemers in de binnenstad. Over het algemeen waren deze insprekers ontevreden over het afvalbeleid, juist vanwege de bijplaatsingen, maar ook vanwege de slechte rolstoeltoegankelijkheid. De containers zijn te vaak vol, te ver weg en de ROVA handelt onvoldoende bij het weghalen van de bijplaatsingen. Ook hierover zegt wethouder Guldemond dat het nog te vroeg is om het hele systeem terug te draaien, omdat nu pas de eerste resultaten van de evaluatie bekend zijn, en er pas voor de eerste keer gehandeld gaat worden met de nieuwe aanpassingen. Veel van de sprekende partijen waren het daarmee eens.
De SP was de hoofdrolspeler in dit debat, en zij bleef vasthouden aan haar mantra dat niemand een vieze stad wil en dat het zogenoemde diftar beleid moet verdwijnen. Ëén inspreker kwam met een oplossing om het vasttarief voor iedereen te verhogen met 5%, zodat in dat bedrag ook alle eventuele restafval zit verdisconteerd. Echter is dat voor de wethouder niet logisch, omdat het de doelen van minder klimaatbelasting niet dient.
Het debat ging door tot in de kleine uurtjes en was erg bewogen. De raad ging naar huis met de toezeggingen dat het volgende kwartaal er een rapport komt met een schetst van de verschillende communicatie uitingen in dit project. Ook komt er het volgende kwartaal een rapport met een schets van de financiële stand van zaken.
