Burgemeester Snijders roept op tot verbinding te midden van toenemende polarisatie

Zwolle – In de Nieuwjaarsspeech richtte burgemeester Peter Snijders zich dinsdagavond tot de inwoners van Zwolle, waarbij hij de uitdagingen van polarisatie en het dreigende verlies van nuance in de samenleving benadrukte. Terwijl de stad te maken heeft met een groeiend ‘wij tegenover zij’-denken bij maatschappelijke en politieke vraagstukken, herinnerde Snijders eraan dat juist de diversiteit aan opvattingen de kracht van Zwolle vormt.

“Tegenstellingen worden uitvergroot, de randen worden opgezocht en het ‘midden’ lijkt daarbij niet meer te bestaan. De nuance verdwijnt en er is weinig ruimte voor andere standpunten,” merkte de burgemeester op. Hij benadrukte echter dat de verscheidenheid aan opvattingen juist de kracht is van Zwolle, waar verschillende overtuigingen naast elkaar mogen bestaan.

Lees hier de hele Nieuwjaarsspeech:

Nieuwjaarsspeech burgemeester Peter Snijders 2024
2 januari 2024 – Theater de Spiegel

“We staan aan het begin van 2024, een nieuw jaar. Namens het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad wens ik u en uw dierbaren een heel goed en gezond 2024, met veel liefde, warmte en mooie ontmoetingen!

We kijken terug op een bewogen jaar, met veel mooie, maar ook minder mooie momenten. Een paar bijzondere momenten in onze stad wil ik nog even in uw herinnering roepen.

2023 was een record nat jaar in ons land en had een bijzonder nat einde. Het was best even spannend in Zwolle vorige week met het hoge water. Rond en ook tijdens de Kerst hebben medewerkers van gemeente en waterschap en niet te vergeten ROVA keihard gewerkt om te zorgen dat de Zwollenaren hun voeten droog hielden. Een groot woord van dank en applaus voor hun inzet voor de stad!

Vorig jaar stonden we stil bij 800 jaar Hanze en vierden – samen met acht andere Hanzesteden – een prachtig Hanzejaar met heel veel activiteiten in de stad. Sommige daarvan lopen nog een tijdje door in het nieuwe jaar. Ik heb ervan genoten.

En ik heb gemerkt dat het gedachtengoed van de Hanze nog altijd leeft in onze stad. Dat is mooi, want in 2030 is Zwolle gastheer voor de internationale Hanzedagen!

Op 5 mei mocht ik samen met minister-president Mark Rutte de landelijke Bevrijdingsdag aftrappen op het podium van het Bevrijdingsfestival Overijssel. Dat was een mooi moment, net voor de bui losbarstte. Weet u het nog?

Op 10 juni trokken veel Zwollenaren hun hardloopschoenen aan om in tropische temperaturen de Zwolse Halve Marathon te lopen. Zij werden aangemoedigd door duizenden mensen langs de kant.

Zelf heb ik daarna in mijn enthousiasme geroepen dat ik dit jaar de 4 Engelse mijl zou gaan rennen. Ik weet niet of mijn dokter dat ook zo’n goed idee vindt. Gelukkig heb ik in het huidige college twee zeer sportieve loco-burgemeesters, die voor mij de honneurs waar kunnen nemen.

Ook gebeurtenissen verder weg in de wereld hadden impact op de Zwolse samenleving. Zoals de aardbevingen in Turkije en Syrië in februari, die ook gemeenschappen in onze stad raakten. Of de oorlog in Oekraïne, die opnieuw veel mensen op de vlucht deed slaan. In Zwolle hebben wij ook in 2023 voor kortere of langere tijd Oekraïense en andere vluchtelingen opgevangen en een veilige plek geboden.

Begin oktober werd Israel – en de hele wereld – opgeschrikt door gewelddadige aanslagen van Hamas, met veel doden en slachtoffers. Sindsdien woedt er een heftige strijd in de Gazastrook. De beelden daarvan komen rechtstreeks binnen, op onze telefoons, in onze huiskamers en op school.

We betreuren alle onschuldige slachtoffers van dit conflict, dat ook heel veel emoties los maakte en maakt in onze stad. Als burgemeester kreeg ik veel brieven en mails van inwoners die zich zorgen maken over wat dit doet met hun veiligheid hier in Zwolle, of die boos zijn over het geweld daar. Sommigen willen hun emoties en opvattingen uiten in demonstraties, die op hun beurt ook weer reacties oproepen bij anderen. Dat leidt tot spanningen tussen groepen in onze stad. Ik probeer daarover met alle betrokkenen in gesprek te gaan en persoonlijk in verbinding te blijven.

Wij kunnen hier in Zwolle het conflict niet oplossen. Wat we wel kunnen en moeten doen is met elkaar in gesprek blijven. Niet tegenover elkaar gaan staan, maar elkaar in de ogen kijken, luisteren naar elkaar en elkaars standpunten respecteren.

De nuance verdwijnt en er is weinig ruimte voor andere standpunten. Terwijl dat juist de kracht is van Zwolle: dat we verschillende opvattingen kunnen hebben, die naast elkaar mogen bestaan.

 

Dat is een uitdaging, we zien dat de dialoog in de samenleving wordt bemoeilijkt door polarisatie, er lijkt steeds meer sprake van ‘wij tegenover zij’ bij maatschappelijke en politieke kwesties, zoals conflicten of de klimaatcrisis. Tegenstellingen worden uitvergroot, de randen worden opgezocht en het ‘midden’ lijkt daarbij niet meer te bestaan. De nuance verdwijnt en er is weinig ruimte voor andere standpunten. Terwijl dat juist de kracht is van Zwolle: dat we verschillende opvattingen kunnen hebben, die naast elkaar mogen bestaan.

De rode draad voor mij in dit verhaal is dat we als gemeentebestuur nog meer moeten inzetten op de verbinding in onze stad. We zien dat het vertrouwen in de overheid afneemt. De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen laat zien dat steeds minder mensen vertrouwen hebben in de politiek. Omdat ze zien dat verkiezingsbeloften niet worden nagekomen. Dat grondrechten als huisvesting en bestaanszekerheid niet voor iedereen worden waargemaakt. Dat doet afbreuk aan het vertrouwen. Daarbij staat de overheid soms te ver af van de praktijk. Besluiten en regels pakken in de praktijk niet altijd goed uit voor de mensen voor wie ze bedoeld zijn.

Daar ligt voor ons als gemeente een duidelijke opdracht: om te werken aan herstel van vertrouwen. Dat vertrouwen is gelukkig nog relatief hoog in Zwolle, weten we uit onderzoek. Maar we kunnen niet achterover leunen, we moeten er alles aan doen om dichter bij onze inwoners en ondernemers te staan. Om hen te horen, te zien en te begrijpen.

En laten merken dat we aandacht hebben voor hun wensen en belangen. Voor de menselijke maat. Dat betekent dat we in ons denken en handelen meer werken vanuit vertrouwen in plaats van uit controle. Dat we dicht bij onze inwoners staan in plaats van ver af. Dat onze dienstverlening en communicatie toegankelijk en begrijpelijk is. Met maatwerk waar dat nodig is. Daar gaan we in 2024 verder mee aan de slag.

Gelukkig beginnen we niet bij nul. In Zwolle is er al veel aandacht voor de ander. Ik zie dat in onze stad. In de gesprekken die ik heb met inwoners en ondernemers. We staan er om bekend dat we omzien naar elkaar, hart hebben voor de ander, voor elkaar.

Kijk maar naar het aantal vrijwilligers in Zwolle, in geen andere grote stad zijn er in verhouding zo veel mensen die zich vrijwillig inzetten voor verenigingen en maatschappelijke organisaties. Ik prijs me gelukkig dat er zoveel mensen zijn die hart hebben voor de stad, zij vormen ons sociaal kapitaal.

Gelukkig zijn het niet alleen volwassenen die zich willen inzetten voor hun stad. Onlangs heb ik het Zwolse kindercollege geïnstalleerd: negen kinderen die zich betrokken voelen bij Zwolle en die de ideeën en meningen van de kinderraad om gaat zetten in echte plannen. Door samen te werken met de gemeenteraad, wijkcentra, sportclubs, politie en anderen.

Van die negen kinderen zijn er nu twee verkozen tot kinderburgemeester van Zwolle. Ze zijn vanavond allebei hier: Puck Lintsen en Simon Huizinga, mijn nieuwe collega’s. Kom er maar bij Puck en Simon! Fijn dat jullie er zijn! Vertel eens:

• Waarom willen jullie kinderburgemeester zijn?
• Hebben jullie er zin in?
• Wat willen jullie als eerste gaan aanpakken?
• Hebben jullie nog een boodschap voor de mensen hier in de zaal?

Ik wens jullie heel veel succes en we komen elkaar vast nog veel tegen. Een hartelijk applaus voor Puck en Simon!

Aan een fijne, leefbare stad, waar we rekening houden met elkaar, waar iedereen die dat wil een veilig thuis kan vinden, waar iedereen op zijn of haar manier mee kan doen.

 

Dames en heren, ik zie er naar uit om in het nieuwe jaar samen verder te bouwen aan Zwolle. Aan een fijne, leefbare stad, waar we rekening houden met elkaar, waar iedereen die dat wil een veilig thuis kan vinden, waar iedereen op zijn of haar manier mee kan doen. Waar we samen werken aan een duurzame toekomst voor de inwoners van nu en straks.

Bovenal wens ik dat we elkaar ruimte geven en ons blijven open stellen voor elkaar, met respect voor elkaars standpunten. Want dat past bij Zwolle en dat bindt ons. En dat is waarom ik trots ben burgemeester van deze stad te zijn.

Ik wens ons allen een gelukkig en vredig 2024!