Regio Zwolle Monitor 2023 onthult krachtige economie en uitdagingen voor de toekomst

Zwolle – De 2023-editie van de Regio Zwolle Monitor bevestigt opnieuw de krachtige en veelzijdige economie van Regio Zwolle. De regio is niet alleen aantrekkelijk om te wonen, maar scoort ook opvallend goed op andere vlakken. De regionale economische groei volgt de landelijke trend, de werkloosheid bereikt historisch lage niveaus en een recordaantal inwoners heeft momenteel werk.

Ondanks deze positieve indicatoren, wordt de regio ook geconfronteerd met serieuze uitdagingen op het gebied van klimaat, energie, digitalisering, circulariteit en een snel veranderende arbeidsmarkt. Deze veelheid aan transitieopgaven vragen onder andere innovatie en vernieuwing.

Brede welvaart in beweging

Een centraal thema in de monitor is brede welvaart, dat verder gaat dan economische groei en zich ook richt op welzijn en welbevinden van inwoners. De regio scoort relatief goed op veel dimensies van brede welvaart, maar staat voor uitdagingen, met name op het gebied van bereikbaarheid van voorzieningen. De duurzaamheidsindicatoren en sociale indicatoren zoals vrijwilligerswerk en veiligheid tonen een gunstig beeld, maar er is bijvoorbeeld werk aan de winkel, in delen van de regio, met betrekking tot stikstof- en fosfaatemissies.

Voorzitter van de Economic Board Regio Zwolle Rob Zuidema benadrukt het belang van een goede brede welvaart: “Een economisch krachtige regio moet ook voor iedereen prettig zijn om te leven, nu en in de toekomst. Dit vraagt dat we als inwoners, ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden samen moeten bepalen waar we een stap bij willen zetten.”

Meegaan in verandering

De monitor wijst uit dat mkb-bedrijven in de regio gemiddeld genomen achterlopen op de rest van Nederland in de transitie naar een duurzame en inclusieve economie, vanwege een beperkt verandervermogen. Friso de Vor, senior onderzoeker regionale economie bij het kenniscentrum Technologie van hogeschool Windesheim, legt uit: “Regio Zwolle is een mkb-regio, terwijl juist grotere bedrijven doorgaans beter in staat zijn te investeren in toekomstbestendige bedrijfsvoering. Daarnaast is bijna twee-derde van de mkb-bedrijven in de regio een familiebedrijf. Zij scoren over het algemeen goed op maatschappelijke betrokkenheid, maar zijn minder gericht op innovatie.”

Arbeidsmarktkrapte en structureel tekort

De regionale arbeidsmarkt is zeer krap, met historisch lage werkloosheid en een toenemend personeelstekort in alle sectoren. Zo stonden er halverwege 2023 tegenover iedere werkzoekende gemiddeld vijf vacatures open. Vergrijzing en een structureel tekort aan gekwalificeerd personeel zullen de komende decennia een uitdaging blijven. “De arbeidsmarktkrapte zal het komende decennia nijpend blijven.

Veel bedrijven houden moeite met het vinden van personeel, wat cruciaal is voor de aanpak van grote transitieopgaven,” waarschuwt De Vor. Zuidema vult aan: “Als Economic Board begrijpen we dat de beschikbaarheid van goed personeel essentieel is voor innovatie en duurzame groei. We zetten ons dan ook actief in om samen met overheid, bedrijfsleven en onderwijsinstellingen oplossingen te vinden die niet alleen de
arbeidskrapte adresseren, maar ook de kansen benutten voor innovatie en robotisering om actief in te spelen op de transitie uitdagingen. Dat gebeurt enerzijds via scholingsen ontwikkelingsmogelijkheden vanuit onze HCA-agenda (www.upgradejezelf.nl) en anderzijds via innovatiestimulering en kennisdeling op diverse plekken in onze regio door samenwerkende bedrijven en onderwijsinstellingen.”

Ruimte voor wonen en werken

De groei van het aantal inwoners zorgt voor een uitdagende woningbouwopgave. Sinds 2017 vestigen zich in de regio jaarlijks meer mensen vanuit elders in het land dan dat er vertrekken. Het buitenlandse migratiesaldo steeg recent door een sterk toegenomen instroom van vluchtelingen vanuit onder andere Oekraïne. Naast een grote behoefte aan extra woningen, vragen extra inwoners ook om meer bedrijvigheid en dienstverlening in de regio.

De groei van de economie en het aantal inwoners vraagt ook om meer ruimte. Het is voor onze bedrijven nu al lastig om uit te breiden of zich te verplaatsen naar een middelgrote dan wel grote locatie in de regio.
De beschikbare grond op bedrijventerreinen is in tien jaar tijd afgenomen, met een halvering van beschikbare bedrijfsruimte tussen 2021 en 2022. Zuidema: “Samen met onder andere onze regionale overheidspartners en marktpartijen moeten we in de regio voldoende ruimte voor (nieuwe) bedrijvigheid en de transitie van de economie organiseren.”