VIDEO – Herdenkingsbord en eresaluut met ‘Spitfire’ voor WOII-piloot Otto Smik in Zwolle-Zuid
Zwolle – In Zwolle-Zuid is donderdag een herdenkingsbord onthuld ter nagedachtenis aan Otto Smik, de Tsjechoslowaakse gevechtspiloot die precies 80 jaar geleden omkwam tijdens een geallieerde luchtaanval op het Zwolse treinstation. De ceremonie vond plaats op de crashlocatie in het huidige park Gerenlanden, waar Smik met zijn Spitfire neerstortte na te zijn geraakt door Duits luchtafweergeschut.
De onthulling van het ANWB-bord is tevens de start van het jubileumjaar 80 jaar Vrijheid in Zwolle.
Eresaluut en toespraken
Tijdens de ceremonie vloog een vliegtuig, vergelijkbaar met Smik’s Spitfire, meerdere keren over Zwolle-Zuid als eresaluut. Onder de aanwezigen waren burgemeester Peter Snijders, de Slowaakse staatssecretaris van Defensie, de ambassadeur van Slowakije en gedeputeerde Erwin Hoogland.
Burgemeester Snijders sprak de aanwezigen toe: “Vechtend voor onze vrijheid stierf hij hier, op slechts 22-jarige leeftijd. De Slowaakse gevechtspiloot Otto Smik vloog met zijn Spitfire vanuit het westen het Zwolse luchtruim binnen om het rangeerterrein van de Nederlandse spoorwegen, nu het treinstation, te bombarderen. Zijn vliegtuig werd echter geraakt door fel Duits luchtafweergeschut, waardoor hij een noodlanding moest maken. Bij de crash sloeg het vliegtuig over de kop, en Otto werd met geweld uit zijn cockpit geslingerd. Hij was op slag dood”
Vechtend voor onze vrijheid stierf hij hier, op slechts 22-jarige leeftijd. Burgemeester Peter Snijders
Jasper Brinksma, de Zwolse historicus die uitgebreid deed uitgebreid onderzoek naar Smik en vertelde over zijn levensverhaal: “Geboren in Georgië, als zoon van een Russische moeder met Joodse voorouders en een Slowaakse vader, groeide Otto Smik vanaf zijn twaalfde op in Bratislava. Op zijn achttiende vluchtte hij via de Balkan, Aleppo en Beiroet naar Frankrijk en Engeland om te vliegen en te vechten. Na een opleiding in Canada begon een succesvolle loopbaan bij de Royal Air Force.
Hij nam deel aan Operatie Neptune tijdens D-Day in Normandië, vernietigde acht vijandelijke vliegtuigen en crashte eerder bij Breda, waar hij met hulp van het verzet wist onder te duiken. Smik klom op tot commandant van een squadron en maakte precies 80 jaar geleden boven Zwolle zijn laatste vlucht. Slechts 22 jaar oud, een Europeaan die vocht tegen onrecht en voor vrijheid. Gesneuveld, maar nooit vergeten.”
Smik klom op tot commandant van een squadron en maakte precies 80 jaar geleden boven Zwolle zijn laatste vlucht. Slechts 22 jaar oud, een Europeaan die vocht tegen onrecht en voor vrijheid. Gesneuveld, maar nooit vergeten Jasper Brinksma
Ook de Staatssecretaris van Defensie van Slowakije, de heer Vojtašovičh sprak de aanwezigen toe: “Geboren in bescheiden omstandigheden, groeide hij uit tot een van de meest bekwame gevechtspiloten van de Royal Air Force tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn moed te midden van overweldigende tegenslagen leverde hem respect op, niet alleen bij zijn kameraden, maar ook bij iedereen die hem vandaag herinnert als een symbool van onverzettelijke toewijding aan de strijd tegen tirannie.”
Betrokkenheid van jongeren en veteranen
Groep 7 en 8 van basisschool De Zuidster en leden van de Vereniging Veteranen Zwolle leverden ook een bijdrage aan de plechtigheid. Zo was er vanuit de Veteranen een erewacht en saluut en de basisschoolkinderen legden bloemen bij het monument.
Lezing en activiteiten
Vanavond (donderdag 28 november) geeft Brinksma een lezing over Smik in het wijkcentrum Sio in Zwolle-Zuid. Met het herdenkingsbord en de lezing trapt Zwolle een jaar vol activiteiten af ter viering van 80 jaar vrijheid. Meer informatie is te vinden op zwolleviertvrijheid.nl.
