Dakloosheid dichterbij dan gedacht: ‘Het kan iedereen overkomen’
Zwolle – In een van de welvarendste landen ter wereld zijn ruim 33.000 mensen dakloos. Hoe kan dat? En belangrijker: hoe maken we dakloosheid verleden tijd? Die vragen stonden centraal tijdens het evenement (G)een (T)huis, georganiseerd door Platform Kansenongelijkheid en het Leger des Heils. In de Stadkamer in Zwolle deelden ervaringsdeskundigen, politici en professionals hun inzichten. Regiodirecteur van het Leger des Heils, Esmé Wiegman, hield een indringende toespraak over het vaak verborgen gezicht van dakloosheid.
‘Dakloosheid is geen ver-van-je-bed-show’
In haar speech nam Wiegman de aanwezigen mee in een persoonlijk verhaal. Ze vertelde over haar zoon, die ondanks een stabiele achtergrond moeite had een betaalbare woning te vinden na zijn studietijd. “Onze zoon had geluk: hij kon tijdelijk bij ons terecht. Maar wat als je geen ouders hebt met een koopwoning, inkomen en ruimte? Dan wordt het een ander verhaal,” zei ze. “Dit is een vorm van moderne dakloosheid: jongvolwassenen die geen eigen plek kunnen vinden en daardoor bij vrienden of familie slapen.”
Het gaat niet alleen om mannen op een bankje in het park, het zijn jongvolwassenen met een baan, moeders met kinderen, mensen die na een scheiding hun huis verliezen – Esmé Wiegeman
Volgens Wiegman is dakloosheid veel dichterbij dan we denken. “Het gaat niet alleen om mannen op een bankje in het park, het zijn jongvolwassenen met een baan, moeders met kinderen, mensen die na een scheiding hun huis verliezen.” De realiteit is dat velen onzichtbaar dakloos zijn: ze leven in vakantieparken, op bankstellen van vrienden of in tijdelijke huurcontracten zonder zekerheid.
Cijfers schieten tekort
De regiodirecteur wees op een belangrijk probleem: de officiële cijfers geven een te beperkt beeld. “We hebben jarenlang vertrouwd op CBS-schattingen, maar dankzij de ETHOS-telling – een methode die dakloosheid nauwkeuriger in kaart brengt – weten we inmiddels dat we veel mensen over het hoofd zien.” Uit voorlopige resultaten blijkt dat vooral ook vrouwen en kinderen vaker dakloos zijn dan gedacht.
Een ander hardnekkig misverstand is dat dakloosheid veroorzaakt wordt door immigratie. Wiegman was fel in haar kritiek op het recente voorstel van minister Keijzer om asielzoekers uit te sluiten van voorrang op woningen. “Dat is symboolpolitiek. Het woningtekort komt niet door asielzoekers, maar door jarenlang gebrek aan volkshuisvestingsbeleid.”
Stigma’s doorbreken
Naast de toespraak van Wiegman deelden verschillende panelleden hun inzichten. De nadruk lag op het belang van persoonlijke aandacht en passende begeleiding voor mensen die door sociale, psychische of financiële problemen moeite hebben met het vinden van een woning. VVD’er Monique Bakker pleitte vooral voor extra woningbouw met name in de vorm van uitleglocaties. Lizette Nagelvoort (D66) wees erop dat de gemeente al volop inzet op flexwoningen.
De avond werd afgesloten met een expositie van Zwolse makers Jannah van Hout en Brechtje de Lange. Hun werk, gebaseerd op gesprekken met bezoekers van de Soepbus, maakte de verhalen achter dakloosheid tastbaar.
