Verslag: Gemeenteraad spreekt over vuurwerkvrije jaarwisseling

Zwolle – De gemeenteraad van Zwolle was dinsdagavond 1 oktober bijeen om met elkaar te debatteren over de uitwerking van de motie ‘Zwolle vuurwerkvrij’ die in 2022 werd aangenomen.

Iedereen weet het waarschijnlijk wel: vuurwerk zorgt voor een hoop overlast: mensen, dieren, het milieu, gebouwen, er ontstaat veel schade aan. Daarom wil de gemeente af van dit schadelijke goedje. Het college van burgemeester en wethouders legt deze avond de gemeenteraad een aantal uitgewerkte scenario’s voor om uit te kiezen.

Scenario’s

In november 2023 koos de raad vervolgens voor het scenario van een afsteekverbod, gecombineerd met het stimuleren van bewonersinitiatieven en het starten van een participatietraject voor een alternatieve invulling van de jaarwisseling.
Voor de uitvoering ligt nu opnieuw een aantal scenario’s voor. De raad kan keuzes maken over het:
· al dan niet instellen van een lokaal afsteekverbod;
· moment van invoering van een lokaal afsteekverbod;
· al dan niet beschikbaar stellen van geld voor een centraal evenement.
De raad gaat hierover in debat en wordt gevraagd een keuze te maken over deze punten.

Inspreker Henry van der Veer kwam even rechtzetten dat zijn al eerder ingeleverde petitie tegen het vuurwerkverbod voornamelijk is ondertekend door niet Zwollenaren. Dit blijkt niet zo te zijn, hij als beheerder van de petitie is de enige die daar inzage in heeft.

Ingeslagen weg

Het CDA houdt een eenvoudig en stabiel verhaal, waarbij zij aangeeft door te willen gaan op de ingeslagen weg. Zij wil graag het proces van transformatie van een traditie ingaan, en dat mag best wat tijd kosten. Het is beter voor het milieu en de samenleving. De jaarwisseling nadert al, en de vraag is wat er in die korte tijd nog kan.

De VVD richt zich volledig op het versterken van de handhaving rond vuurwerk. Er zouden extra BOA’s bij moeten en extra instrumenten, zoals een gebiedsverbod en huissluitingen. De fractie wil dat graag in plaats van de 125.000 euro die het college reserveert voor een centraal evenement in de stad.

Handhaafbaarheid

Swollwacht is zoals vaak sceptisch, en betoogt dat een verbod niet handhaafbaar is en daarom ook niet moet worden geprobeerd. Daarom kiest deze partij voor scenario 1: ‘Het stimuleren van bewonersinitiatieven vanaf jaarwisseling 2024-2025 voor een periode van vier jaar, een communicatiecampagne uitvoeren, hier geld voor beschikbaar te stellen en geen lokaal afsteekverbod instellen.’

De PvdD wil graag haast maken, en zegt dat iedere schade die niet ontstaat door een vuurwerkongeluk of door overlast, meetelt. Deze fractie kiest voor scenario 2: ‘Het stimuleren van bewonersinitiatieven vanaf jaarwisseling 2024-2025 voor een periode van vier jaar en het instellen van een lokaal afsteekverbod vanaf jaarwisseling 2024-2025, een communicatiecampagne uitvoeren, en hier geld voor beschikbaar te stellen.’ Tradities moeten worden gecreëerd, zegt deze partij, en daar moet stevig op worden ingezet.

Buurten en wijken

De ChristenUnie hield een gloedvol betoog en zei dat Burendag een goed voorbeeld is van wat er in de loop van de jaren is ontstaan aan traditie, steeds meer mensen doen mee. Deze partij heeft de voorkeur voor scenario 4: ‘Het stimuleren van bewonersinitiatieven vanaf jaarwisseling 2024-2025 voor een periode van vier jaar, het instellen van een lokaal afsteekverbod vanaf jaarwisseling 2025-
2026, een communicatiecampagne uitvoeren, hier geld voor beschikbaar te stellen, en geld
beschikbaar te stellen voor een centraal evenement tijdens de jaarwisseling vanaf jaarwisseling 2025-2026 voor een periode van vier jaar.’ De fractie wil graag tijd creëren voor Zwollenaren om aan de nieuwe traditie te wennen. Een maatschappelijke verandering mag van deze partij best wat kosten.

D66 houdt het vooral zakelijk. Zij wil een vrolijke en veilige jaarwisseling, maar wel met veel communicatie door de gemeente over de nieuwe werkelijkheid.Zij vraagt al jaren om een vuurwerkverbod, en het mag er nu echt wel een keer van komen. Een nieuwe traditie voor Zwolle vindt zij heel mooi. Deze partij kiest ook voor scenario 4.

Letselschade

De PvdA memoreert de angst voor de jaarwisseling voor letselschade die bij veel mensen leeft. Dat is zonde en kan anders, denkt deze partij. Echter, bij vervanging van een traditie is wel een alternatief nodig. Ook deze partij kiest voor scenario 4. Zij ziet een centraal evenement op bijvoorbeeld het RodeTorenPlein als een mooi begin.

GroenLinks zegt eveneens de zorg voor de schepping belangrijk te vinden, en daarmee ook het vuurwerkverbod. Investeren in een nieuwe traditie is noodzakelijk, denkt zij (Dat is scenario 4). De participatie rond dit voorstel is goed verlopen, zegt deze partij. Alle schade aan mens, dier, milieu en stad moet worden beperkt.

Andere steden

Volt heeft ook een mooi verhaal. Deze partij meldt dat een meerderheid van inwoners van Zwolle wel klaar is met alle overlast in de stad rond de jaarwisseling. In andere steden in Europa steekt men al veel langer geen (consumenten) vuurwerk af, dus waarom zou Zwolle niet het goede voorbeeld geven voor Nederland? Het is belangrijk dat inwoners hun verantwoordelijkheid nemen voor elkaars geluk, en pal gaan staan voor dit verbod op vuurwerk. Het is geen verlies van een traditie, maar een teken van groei. Nieuwe dingen komen en gaan, en de tijd van vuurwerk heeft zijn nut al gehad. De partij kiest voor scenario 2.

De SP is de hekkensluiter van  de sprekers en vindt het belangrijk bij dit probleem stil te staan. Zij is benieuwd wat het plan gaat kosten. Zij ziet ook de symbolische waarde van een lokaal verbod richting de nationale overheid. Zij vindt het een pluspunt te laten zien hoe de overheid ook op een andere manier is in te zetten. Zij vindt een centrale show prima, maar vraagt zich af in hoeverre dit zal gaan werken, is het geen wensdenken?

Reactie burgemeester Peter Snijders

De portefeuillehouder op dit onderwerp is burgemeester Snijders. Hij is blij met hoe dit debat zich ontwikkelt, en vindt het mooi dat zo vele fracties zich zorgen maken over de ongelukken en excessen door het vuurwerk. Het onderwerp houdt veel mensen bezig. De traditie moet veranderen, maar we moeten wel blijven vieren!

Naar een vuurwerkvrije jaarwisseling gaan samen met de inwoners, kost best wat tijd. De burgemeester signaleert een brede meerderheid in de raad voor scenario 4. Dat wil ook zeggen dat er een meerderheid is voor een verbod. Er is nu al een basis van communicatie over het vuurwerkbeleid, bijvoorbeeld op scholen en bij Halt. Dat kan worden uitgebreid. Daar is een bedrag voor vrijgemaakt. Wat betreft de handhaafbaarheid zegt burgemeester Snijders dat er nu al sterkere handhaving is rond de jaarwisseling, en dat vooral gelet wordt op illegaal vuurwerk, en op heterdaad betrappen. Dat is erg moeilijk. Daarom wil hij liever inzetten op preventie en pro-actief handelen.

De burgemeester wil graag toe naar een nieuwe traditie voor Zwolle, met als zwaartepunt mensen in hun eigen woning, straat en buurt, maar ook met ruimte voor een centraal samenkomen. Dat hoeft echt niet te ingewikkeld te zijn. Er zijn gesprekken met ontwikkelaars van een lichtshow, maar dat is nog in een pril stadium. Er is een richtbedrag voor samengesteld.